Ruim 10 jaar geleden las ik het boek van Philip Yancey, Bidden, en toen raakte me dat. Zijn brede benadering, de vele mooie verhalen en soms anekdotes. Afgelopen maanden herlas ik het boek in vogelvlucht. Laat ik er vandaag iets uit delen:

1. Het gebed dat aan alle andere gebeden voorafgaat: "Geef dat het de ware ik is die spreekt. Geef dat het de ware U is met wie ik spreek" (C.S. Lewis) - pag. 32.

2. Is bidden voor ons een soort transactie? Dus als ik mijn plichten vervul en God iets vraag, dan móet Hij wel antwoorden? Of is bidden onderdeel van een relatie met een soeverein God? Religie of relatie? - pag. 51, 63.

3. Bidden heeft ook iets van een innerlijke dialoog voeren, een soort zelfgesprek met de God die door zijn Geest in ons woont. Yancey: "Plotseling realiseer ik mij dat ik in deze innerlijke dialoog niet met mijzelf praat. De Geest van God is binnen in mij aan het bidden en geeft op die manier de wil van de Vader door." - pag. 74.
JM: ik denk dat ons geweten ook zo functioneert. Door een geheiligd geweten heen is het God die spreekt.

4. Er zijn ook 'onbenullige' gebeden. Omdat het toch wel een beetje ingewikkeld is om te geloven dat God enerzijds in parkeerplaatsen zou voorzien en verkoudheidjes geneest, maar het anderzijds laat gebeuren dat in het 'christelijke' Europa vijf tot zes miljoen Joden worden omgebracht - pag, 82.

5. Over Jezus' gebedsleven: alsof de tijd die Hij aan bidden besteedde, tenminste net zoveel betekende als de tijd die Hij aan mensen besteedde. In dat spoor gaf ook bisschop Desmond Tutu zijn gebedsleven vorm en inhoud - pag. 88, 138

6. Onbeschaamd bidden (Lukas 11:5-8): net als een verkoper die zijn voet tussen de deur zet, of als een worstelaar die zijn tegenstander in een houdgreep heeft en niet loslaat - pag. 168

7. Over gebed en discipline: daarin hebben we wind van de cultuur niet mee. Het gaat tegenwoordig vaker over zelfvervulling dan over zelfverloochening. Als ik maar levensvervulling vind, als ik maar aan mijn trekken kom ... Onder die nieuwe regels verliest bidden het. Want bidden vraagt discipline, volharding. Het is net als met een (team)sport beoefenen: je komt gewoon opdagen, zin of geen zin. "Ik kom opdagen in de hoop dat ik God beter leer kennen en dat ik misschien wel iets van God verneem op een manier die alleen door stilte en alleen-zijn mogelijk is." - pag. 192-193.
Bidden doe je in Goede Tijden en Slechte Tijden. Daarom zijn juist de gebeden uit wilskracht (ik noem dat doorbikkelgebeden, JM) gebeden naar Gods hart, meer dan gebeden uit devotie, emotie of sentiment. Met andere woorden: met gebedsroutine is niks mis - pag. 232-233

8. Over gebed en liturgie (of vaste gebeden uit een boek, dat was ook al gebruik in de Vroege Kerk). Bij rabbijn Abraham Heschel, een groot Joods denker, beklaagden zich leden van zijn synagoge dat de woorden van de liturgie niet verwoordden wat zij voelden. Heschel: de liturgie moet niet verwoorden wat wij voelen, maar wij moeten leren te voelen wat de liturgie verwoordt - pag. 210, 226

9. De gebedsprincipes van Jezus: a. houd het eerlijk; b. houd het eenvoudig;  c. houd het kort - pag. 225.

10. Prachtig over onverhoorde gebeden: "Wanneer de goden ons willen straffen, dan verhoren ze onze gebeden" (Oscar Wilde). Want je moet er toch niet aan denken dat al onze lichtzinnige gebeden (om een sportoverwinning, om mooi weer) en alle tegenstrijdige gebeden (twee christenen die om dezelfde baan bidden) verhoord zouden worden.... Als God elk gebed zou verhoren, zou Hij in feite aftreden en de gang van zaken in de wereld in ónze handen leggen,met alle destrastreuze gevolgen vandien - pag. 255
Onverhoorde gebeden zijn ook gebeden door Maria en Zacharias die in hun lofzang de machtigen van hun troon zagen storten of Gods innerlijke barmhartigheid zagen opgaan (Lukas 1) en vervolgens Jezus door de machthebbers gekruisigd zag worden c.q. Johannes de Doper onthoofd.

11. Een checklist bij het bidden om genezing - pag. 310-319:
1e . Verwacht ik een wonder als iets waarop ik recht heb? (we hebben niks te claimen, God is ons niets verplicht)
2e. Maak ik gebruik van Gods 'gewone genade'- de ingebouwde genezende werking van ons lichaam en de verworven medische kennis?
3e. Geef ik God onterecht de schuld van het lijden?
4e. Ben ik voorbereid op de mogelijkheid dat er geen lichamelijke genezing zal optreden?

12. Over de vraag of er bij meer gebeden een grotere kans op verhoring is: "Bidden werkt in ieder geval niet als een wiskundige formule waarbij God de totale hoeveelheid uitgeoefende gebedsdruk meet." - pag. 361.

13. Over het Jezusgebed ("Heer Jezus Christus, ontferm u over mij/ons"):hoe je dat na enige oefening op een bepaalde niveau blijft bidden, terwijl je ondertussen een gesprek voert of een huishoudelijke klus doet. Een prachtige gebedsonderstroom die je overal waar je komt met je mee kunt dragen - pag. 378. Zie ook Jezusgebed en Gebedswandeling

Jan Minderhoud