Zo'n tien jaar geleden las ik het boekje van de journalist en publicist Alfred Muller, Hoe groot mag Israël worden? De spanning tussen de landbelofte en politieke realiteit (2009). Het viel me toen al op hoe evenwichtig en zoekend Alfred Muller de problematiek rondom landbelofte en landsgrenzen beschrijft. Zo heeft hij aandacht voor het gegeven dat er ook in de Bijbel zelf sprake is van flexibele landsgrenzen, met Judea (incl. Jeruzalem), Samaria en Galilea als een soort constante.
Afgelopen maanden zag ik aanleiding om het boekje nog eens ter hand te nemen, vooral omdat de complexiteit van de problematiek mij vaak doet duizelen en het Palestijnse vraagstuk in dit kader maar blijft doorzeuren. Wat te denken van de Palestijnse claims op (delen van) het land? Wat te denken van hun verlangen om van Jeruzalem de hoofdstad van een Palestijnse staat te maken?


Hieronder vind je een aantal notities per hoofdstuk. Na die notities telkens een kort gebed.

Hoofdstuk 1: Het land en zijn grenzen vroeger en nu

'Hemelse Vader, God van Israël en de volkeren, de grenzen van het land van uw belofte zijn altijd flexibel geweest. We bidden om een wijsheid als van Salomo en om een flexibiliteit die door uw Geest is ingegeven. Dat bidden wij voor alle betrokkenen.'


Hoofdstuk 2: Wat is nationale veiligheid?

Naar Gezang 461, Liedboek 1973:
''Vader, uw weg is heiligheid, uw weg is veiligheid. Bewaar uw volk voor de terreur van Hamas en Hezbollah, bewaar uw volk voor de nucleaire dreiging (Iran) en voor de aspiraties van de Turkse president Erdogan, die na de Hagia Sofia nu ook de Al-Aqsa moskee noemde. Bewaar uw volk ook voor joods extremisme van binnen uit.'


Hoofdstuk 3: Israël na 1967

Kun je wel van een 'bezetting' spreken? De zogenaamde 'Palestijnse' gebieden zijn volgens de regels van het internationale recht nog steeds omstreden. Liever kun je daarom spreken van 'omstreden gebieden'. Dat Israël in deze omstreden gebieden aanwezig is en zelfs nederzettingen bouwt, wordt door menigeen gezien als een vorm van provocatie of annexatie. Zou het ook een noodzakelijk kwaad kunnen zijn, en nodig voor de nationale veiligheid? En gaat de formule 'land voor vrede' ooit wel werken?

 

Hoofdstuk 4: Argumenten om op de Westoever te blijven

Draagt dit bij aan de dagen van (messiaanse) verlossing, zoals in sommige Joodse kringen wordt gedacht? Is Israëls aanwezigheid op de Westoever een voldongen feit? Is het een absolute voorwaarde voor de veiligheid van het land, temeer omdat Hamas in Gaza nu aan de macht is en 'Palestina' claimt als islamitisch grondgebied?


Hoofdstuk 5: Argumenten om de Westoever te ontruimen

Kan Israël zich daar beter terugtrekken, omdat er door natuurlijke bevolkingsaanwas een Arabische meerderheid kan ontstaan, omdat Israëls aanwezigheid aldaar handenvol geld kost en ook vanuit militair oogpunt zwaar op de Israëlische samenleving drukt?
(kanttekening door Jan M.: we zijn nu ruim 10 jaar verder en de optie ontruimen lijkt steeds meer achterhaald te zijn. Bedenk dat in Gaza al jarenlang Hamas aan de macht is en dat het bestaansrecht van de staat Israël door Hamas niet erkend wordt)

'Hemelse Vader, dit zijn duivelse dilemma's. Land voor vrede? Geef toch een wijsheid als van Salomo. Geef ook een wijs en verstandig beleid inzake de recente plannen om tot annexatie over te gaan.'


Hoofdstuk 6: De vraag die onbeantwoord blijft

Welke politieke/burgerlijkere status is er dan voor de Palestijnen? De tijd dat je het Palestijnse vraagstuk kunt negeren ligt definitief achter ons. Goedkope oplossingen zijn er niet en met een kop-in-het-zand politiek kom je er ook niet.

'Hemelse Vader, ook dit zijn duivelse dilemma's. We beroepen ons op uw belofte dat U in kruis en opstanding de boze overwonnen hebt. Ons gebed is dat U ook naar het Palestijnse volk omziet, naar deze afstammeling van Ismaël die in de woestijn roept om water' (Genesis 21:17-20)


Hoofdstuk 7: Jeruzalem: vaste kern,wisselende grenzen

Zowel van Joodse als van islamitische/Palestijnse zijde zijn er claims op de Tempelberg. Ook hier is een hemelse wijsheid nodig!

Met Psalm 122 bidden we: 'Vraag om vrede voor Jeruzalem:
‘Dat rust hebben wie van je houden,
dat vrede heerst binnen je muren en rust in je vesting.’
Om mijn verwanten en vrienden zeg ik: ‘Vrede zij in jou.’
Om het huis van de HEER
, onze God, wens ik je al het goede.' (Psalm 122:6-9)


Hoofdstuk 8: De Golan als prijs voor vrede met Syrië

'God van Israël en de volkeren, wij begrijpen wel dat na zoveel jaar burgeroorlog in Syrië deze vraag niet zo actueel is. Wij bidden voor het Syrische volk, deels verstrooid en van huis en haard verdreven, dat U ook naar het Syrische volk omziet, naar deze afstammeling van Ismaël die in de woestijn roept om water.' (Genesis 21:17-20)


Om verder te bidden: Psalm 2, Psalm 48, Psalm 83 (let op vers 4-5), Psalm 132:1-5, 13-18, Psalm 147

 
Tot slot: ik ben nu van plan om een nieuw boek over deze problematiek te lezen: Hadassa Hirschfeld, Kernpunten van het Israelisch-Palestijns conflict (2019), een uitgave van ASPEKT in een informatiereeks van het CIDI. Het ligt al klaar op mijn bureau. Ik ben benieuwd ...

 Voor wie verder wil bidden: Gebed voor Israël in zeven dagen en het Joodse Achttiengebed

 

Jan Minderhoud